Maneesha, Ryusui đang trỏ tới một câu hỏi rất nền tảng mà Phật Gautam đã nêu ra lần đầu tiên trong lịch sử con người.
Câu hỏi là, chứng ngộ có là cái gì đó được đạt tới, được ham muốn, được khao khát không? Nếu là vậy, thế thì phải có thực hành, kỉ luật, nghi lễ, và toàn thể các thứ phụ theo. Và hàng triệu người đã đi lạc lối trong việc tìm kiếm chứng ngộ. Phật là người đầu tiên đã nói rằng mọi thứ là tuyệt đối tuỳ tiện vì bạn không cần đi bất kì đâu. Chứng ngộ là chính bản tính của bạn.
Chính tâm thức tạo ra bạn; ngôi nhà này, thân thể này không phải là bạn. Và tâm trí này cũng không là bạn. Và chẳng có vấn đề gì về đứng sang bên và quan sát tâm trí và việc vận hành của nó, đứng sang bên và quan sát các cử chỉ của thân thể. Người quan sát này là thực tại của bạn, chân lí của bạn. Nó đã ở đây rồi, cho nên đừng đi tìm ở đâu đó khác. Bất kì khi nào, bất kì chỗ nào bạn tìm thấy nó, bạn bao giờ cũng sẽ thấy nó ở đây và bây giờ. Bây giờ là thời gian và ở đây là không quan. Nếu bạn có thể là bây giờ ở đây, bạn là một Phật Gautam.
Tôi đã nghe một câu chuyện nhỏ về một người vô thần lớn. Cả ngày anh ta tranh cãi chống lại tôn giáo, chống lại mọi loại mê tín. Anh ta đã viết trong phòng khách của mình dòng chữ lớn: GOD IS NOWHERE – Thượng đế không có ở đâu cả.
Thế rồi một đứa con nhỏ được sinh ra cho anh ta.
Một hôm đứa bé nhìn vào dòng chữ này. Nó mới học viết, học bảng chữ, cho nên nó không thể xoay xở đọc được GOD IS NOWHERE; ngược lại, nó đọc: GOD IS NOW HERE – Thượng đế là bây giờ ở đây – nowhere có thể được chia thành hai từ.
Người bố nghe thấy nó và ngạc nhiên. Anh ta chưa bao giờ nghĩ về điều đó, rằng `nowhere-không ở đâu’ bao gồm `now-bây giờ’ và `here-ở đây’.
Đứa trẻ nhỏ đã làm thay đổi toàn thể cách tiếp cận của người này; anh ta bắt đầu nghĩ về bây giờ và ở đây. Và anh ta phân vân… vì anh ta chưa bao giờ là bây giờ; tâm trí anh ta đã từng lang thang trong quá khứ hay trong tương lai, nhưng không bao giờ bây giờ, không bao giờ trong hiện tại.
Tâm trí không có quan hệ với hiện tại.
Khoảnh khắc này, nếu bạn ở đây, tâm trí không còn nữa.
Tâm trí cần quá khứ như kí ức, và tâm trí cần tương lai như phóng chiếu. Không có tương lai và quá khứ, tâm trí không thể tồn tại. Và hiện tại là nhỏ thế, chỉ một phần giây. Trong hiện tại, không có công việc cho tâm trí làm – hoặc nó có thể làm việc nào đó cho tương lai hay việc nào đó cho quá khứ, nhưng nó tuyệt đối bất lực khi có liên quan với hiện tại.
Người bố đã đánh bại nhiều triết gia, nhưng đứa con nhỏ này đã làm thay đổi toàn thể đời anh ta vì anh ta bắt đầu ở đây, và ở bây giờ, và anh ta thấy khu vực mới mở ra bên trong bản thân mình.
Khu vực đó là thiền.
Thiền nghĩa là không tâm trí – không quá khứ, không tương lai, không hiện tại… chỉ vĩnh hằng, tấm gương thuần khiết phản ánh cái toàn thể và không bị ghi dấu bởi bất kì cái gì. Hệt như bầu trời không bị ghi dấu bởi mây bay, hay mặt trời mọc, hay đêm trăng tròn, bầu trời vẫn còn không bị ghi dấu nào.
Bạn đã nghe bài cú Thiền về cái bóng của tre… trải trên các bậc ngôi đền, nhưng chúng không làm ra bất kì tiếng ồn nào.
Trăng trên trời được phản xạ trong ao nhỏ nhất nhưng nó không quấy rối ao. Nó không tạo ra ngay cả một gợn sóng. Và phép màu là, ao không muốn trăng được phản xạ mà trăng cũng không muốn được phản xạ. Nhưng sự tồn tại tự phát điều khiển một hiện tượng đẹp – một trăng được phản xạ khắp trên trái đất.
Trong sông, trong đại dương, trong ao, trong hồ, trong suối… ngay cả trong một giọt sương trên lá sen, trăng tròn được phản xạ đầy đủ như trong đại dương lớn nhất.
Nhưng mọi thứ đang xảy ra im lặng thế theo cách riêng của nó.
Trong sự tồn tại không có nỗ lực, không có ý định. Mọi thứ là rất thảnh thơi và thoải mái.
Phật Gautam là người đầu tiên nói rằng bất kì ai đang đi tìm bản thân mình đều là người ngu. Chính việc đi tìm đang ngăn cản bạn tìm thấy. Đừng tìm! Đừng đi bất kì đâu, cứ ngồi xuống và nhắm mắt lại và ở bên trong. Quên mọi điều về quá khứ và tương lai đi, quên thân thể và tâm trí đi – bạn là người chủ. Đây chỉ là một ngôi nhà, nhà trọ tạm thời; đến sáng bạn sẽ phải đi tiếp. Lữ khách tiếp tục đi từ nhà trọ này sang nhà trọ khác, cho nên đừng bị gắn bó với nhà trọ nơi bạn tình cờ ở ngay bây giờ trong khoảnh khắc này.
Tách rời, xa cách, chỉ quan sát… và tâm trí biến mất.
Tâm trí là sự gắn bó của bạn với thân thể và qua thân thể gắn bó với thế giới và mọi tham, giận, yêu, ghét, ghen của nó. Toàn thế giới là phóng chiếu của tâm trí bạn, trong đó bạn sống trong chịu đựng và đau khổ – hay thỉnh thoảng chút ít vui vẻ, chút ít hoan lạc, nhưng rất nông cạn, thậm chí không sâu hơn làn da.
Nhưng đằng sau mọi điều này có ẩn nấp vị phật, nhận biết, tâm thức của bạn – không bị che mờ, không trầy xước, từ vĩnh hằng tới vĩnh hằng.
Nhận ra điều này là kinh nghiệm vĩ đại nhất trên thế giới.
Nhưng mọi tôn giáo đã từng dẫn mọi người đi lạc lối, đi tìm các thượng đế mà không tồn tại, cầu nguyện trước các thượng đế mà họ không bao giờ gặp. Không lời cầu nguyện nào đã từng được đáp ứng, nhưng mọi tôn giáo được tổ hợp vào trong mưu đồ đem bạn đi xa khỏi bản thân bạn. Đây là những cách thức…. Thượng đế là xa xăm; tự nhận ra sẽ phải trải qua thực hành, kỉ luật gian nan. Mọi người không thể đảm đương được điều đó. Không ai có ngần ấy thời gian, không ai có ngần ấy năng lực cho việc tự hành hạ. Không ai là kẻ tự bạo tới mức người đó có thể trở thành thánh nhân.
Một cách tự nhiên, kết quả tối thượng là nhân loại ngày nay: mọi người đã đánh mất con đường của mình về với bản thân mình.
Và đó là một bước thôi – chỉ quay vào trong. Nó không phải là phát hiện, nó không phải là khám phá, nó không phải là phát minh. Nó đơn giản là nhớ lại.
Bạn có thể quên nó, bạn có thể nhớ nó. Đây chỉ là hai điều bạn có thể làm về bản tính của bạn, về tâm thức bản chất của bạn.
Nhưng giữa hai điều này không có mấy khác biệt; khác biệt giữa ngủ và thức là khác biệt duy nhất. Và người thức hôm nay đã ngủ hôm qua; người ngủ hôm nay có thể trở nên thức ngày mai, cho nên nó chỉ là vấn đề thời gian. Nó chỉ là vấn đề về quyết định của bạn, khi nào nhận ra. Khi có liên quan tới phật tính, nó đang chờ đợi đó từ vĩnh hằng tới vĩnh hằng. Dù bạn nhận ra nó hay không, không thành vấn đền.
Nếu bạn nhận ra nó, mọi hành động của bạn sẽ thay đổi. Thế giới quan cua bạn sẽ thay đổi. Tâm trí sẽ không còn là người chủ của bạn nữa, nhưng sẽ là người hầu rất tốt và rất hiệu quả, cái máy tính sinh học tốt. Nhưng đầu tiên người chủ phải được nhận ra; thế thì tâm trí và thân thể vận hành tương ứng theo trí huệ của người chủ.
Từ “Quay vào trong”
