Thầy đã đặt ham muốn trần tục và ham muốn tâm linh vào cùng phân loại. Ham muốn trần tục là ham muốn cơ bản, và ham muốn tâm linh là ham muốn rất cao. Bên cạnh đó, ham muốn trần tục phải bị từ bỏ để đạt tới ham muốn tâm linh.
Nếu bạn đã hiểu Lão Tử, bạn sẽ biết rằng theo ông ấy không ham muốn nào là trần tục và không ham muốn nào là tâm linh. Ham muốn thuộc bất kì loại nào cũng là trần tục; duy nhất vô ham muốn là tâm linh. Do đó, ham muốn trần tục và ham muốn tâm linh không có nghĩa. Bản thân ham muốn ngụ ý thế giới trần tục. Chừng nào bạn còn ham muốn, bạn ở trong thế giới trần tục. Thế thì cho dù ham muốn của bạn là đạt tới giải thoát, bạn vẫn là người trần tục. Khi bạn không có ham muốn, cho dù bạn ở trong thế giới, bạn vẫn ở trong phúc lớn.
Hiểu điều đó theo cách này. Ham muốn không liên quan tới đối thể. Ham muốn không phải là vấn đề về cái gì bạn muốn, ham muốn là sự kiện rằng bạn muốn cái gì đó. Điều bạn muốn là không liên quan. Dù bạn hỏi của cải hay địa vị hay tôn giáo hay giải thoát, chừng nào bạn còn hỏi, bạn ở trong thế giới. Khi bạn dừng hỏi, bạn ở trong giải thoát.
Do đó, chúng ta không thể hỏi về giải thoát. Người đạt tới moksha là người không hỏi về nó. Giải thoát (moksha) không thể bị biến thành ham muốn. Phúc lớn không phải là kết quả của ham muốn, nó không phải là mục đích của bất kì cuộc đua nào. Thay vì thế, dừng lại hoàn toàn là moksha. Moksha không phải là chỗ kết thúc của cuộc hành trình. Khi cuộc đua không còn nữa, đó là moksha. Thế thì không thành vấn đề bạn ở đâu: khoảnh khắc bạn dừng lại, có moksha. Khi tâm trí dừng lang thang và trở nên được cố định, moksha được đạt tới.
Tâm trí không thể ổn định trong bất kì ham muốn nào. Chính từ “ham muốn” ngụ ý lang thang của tâm trí. Cho nên Lão Tử không phân biệt giữa ham muốn trần tục và ham muốn tâm linh. Do đó, cái gọi là người tôn giáo bị rối trí bởi giáo huấn của Lão Tử vì họ tự hào rằng họ đã phát triển ham muốn cao hơn và từ bỏ ham muốn thấp hơn. Không ham muốn nào là ham muốn cao. Không chất độc nào là lớn hơn, không tội nào là lớn hơn. Chất độc là chất độc, tội là tội; ham muốn là ham muốn. Tuy nhiên có một khó khăn đột xuất: có khả năng giả mạo. Nếu không có giả mạo đó là ham muốn thuần khiết. Ham muốn về các thứ trần tục là ham muốn được làm giả; ham muốn về giải thoát là ham muốn không bị làm giả.
Anh bạn của chúng ta bị lo nghĩ rằng tôi đã gọi ham muốn tâm linh là tồi hơn ham muốn trần tục. Thế giới và ham muốn đi cùng nhau; không có kết nối giữa giải thoát và ham muốn. Thế giới không thể hiện hữu mà không có ham muốn, nhưng giải thoát không liên quan gì tới ham muốn. Do đó người đã phát triển ham muốn về giải thoát đã rơi vào chất độc thuần khiết. Một người có thể thành công trong việc đạt tới ham muốn trần tục của mình, nhưng người đã nuôi dưỡng ham muốn về giải thoát thì không bao giờ đạt tới nó. Điều đó là không thể được. Cho nên người ham muốn giải thoát đang làm điều nguy hiểm. Người đó đang nhắm tới thảm hoạ chắc chắn, vì giải thoát ngụ ý kết thúc của mọi ham muốn: vô ham muốn. Cứu rỗi và ham muốn là tách rời nhau. Không thể có bất kì quan hệ nào giữa chúng ở bất kì đâu.
Cho nên người trần tục không phạm phải sai lầm lớn như cái gọi là người tâm linh. Điều người trần tục tìm kiếm là có thể, trong khi cuộc truy tìm của người tâm linh là hão huyền. Người quản lí cửa hàng để tích luỹ của cải là tìm cái có thể, trong khi người ngồi trong rừng trong việc truy tìm Thượng đế là tìm cái không thể.
Thực ra, Thượng đế không thể được tìm. Khi mọi việc truy tìm dừng lại, người đó được thấy là ở hiện tại, ở đây và bây giờ. Vì việc truy tìm người đó không thể được thấy. Khi một người chạy nhanh trong việc tìm cái gì đó, người đó không để ý tới những thứ quanh mình vào do vậy, đi qua chính thứ người đó đang tìm. Người du hành trong xe bò kéo có đủ cơ hội để quan sát mọi thứ quanh mình, nhưng, khi người du hành trong máy bay thì mọi chi tiết bị mất. Người đó không thể thấy hoa, người đó không thể thấy chim, người đó chỉ có thể thấy cụm cây. Nếu một người du hành trong tên lửa, ngay cả rừng cũng bị mất. Không cái gì có thể được thấy. Tốc độ làm mù cái nhìn. Khi đà của ham muốn tăng lên, chúng ta trở nên mỗi lúc mù hơn. Bụi tung lên không cho phép chúng ta thấy bất kì cái gì.
Cái chúng ta tìm chỉ là thấy được khi không có bụi, không có khói trong mắt chúng ta. Tâm trí phải được thảnh thơi tới mức không có hơi chút khuấy động nào, không gợn sóng nào. Mọi thứ phải im lặng, thanh bình. Tâm trí phải tĩnh lặng như hồ. Thế thì, chính khoảnh khắc đó, chúng ta thấy sự phản chiếu của ngài trong nước im lặng.
Lão Tử nói: ham muốn là thế giới. Do đó, không ham muốn nào có thể là tâm linh. Những người vẽ ham muốn của họ với tính tâm linh là lừa dối bản thân họ. Người trần tục có thể được tha thứ, nhưng cái gọi là người tâm linh không thể được tha thứ vì người đó đã áp dụng qui tắc trần tục vào Thượng đế. Ham muốn, tham, toàn là những ham muốn trần tục. Và mục tiêu là Thượng đế!
Chúng ta không thể trỏ tới thế giới trần tục theo hướng của Thượng đế. Chúng ta không thể biến các xu hướng vật chất sang hướng theo tâm linh. Khi các xu hướng thế gian bị triệt tiêu, cái còn lại là tâm linh.
Từ “Con đường Đạo”, T.4, Ch.21 Tôn giáo là việc là cái ngã riêng của bạn
